Μικρό ευχετήριο ποίημα για το καινούριο (χρυσαφί) αυτοκίνητο και συνοδευτική ιστορία.
Ο «πυρετός του χρυσού» αντίθετα από ότι έχει καθιερωθεί να πιστεύεται, δεν είναι μια φράση που περιγράφει τον ομαδικό παροξυσμό και τη μανία που κατέλαβε τους κατοίκους των Ηνωμένων Πολιτειών αλλά και των άλλων χωρών της Αμερικής - και της Ευρώπης ακόμα - όταν, στα τέλη του 19ου αιώνα, έγινε γνωστή η ανακάλυψη κοιτασμάτων χρυσού στο βόρειο μέρος της ηπείρου, στο Γιούκον και το Κλόνταϊκ της Αλάσκας. Τότε που σε ελάχιστο χρόνο χιλάδες άντρες κάθε λογής (τυχοδιώκτες, διψασμένοι για εύκολο και γρήγορο πλούτο, απελπισμένοι ή απλά λάτρεις της περιπέτειας ή ποιός ξέρει τί άλλο) μετανάστευσαν στον παγωμένο και αφιλόξενο βορρά και άρχισαν να επιδίδονται εκεί, ζώντας σε άθλιες συνθήκες, σε ένα ξέφρενο κυνήγι του πολύτιμου μετάλλου, ακόμα πιο άγριο και εντατικό από αυτό που λίγους αιώνες πριν, στην ίδια ήπειρο, στάθηκε η αιτία να εξαφανιστούν οι αρχαίοι πολιτισμοί των Ίνκας, των Μάγιας και των Αζτέκων, από τους πρώτους Ισπανούς, Πορτογάλους και άλλους Ευρωπαίους που πάτησαν στα χώματα της Αμερικής.
Παρ’ όλο που «ο πυρετός του χρυσού» αφορά αυτό το γεγονός και τη χρονική περίοδο, δεν αναφέρεται –σα φράση- σε αυτό το στάδιο παρά σε ένα μεταγενέστερο. Τότε που πολλοί από τους άντρες αυτούς περιήλθαν σε μία τελείως ιδιότυπη πνευματική κατάσταση που τους οδήγησε σε ακραίες πράξεις και συμπεριφορές.
Αυτό θεωρείται πλέον απόλυτα ακριβές καθώς το βεβαιώνουν δεκάδες γραπτές μαρτυρίες. Αρκεί να αναφέρουμε εκείνες δύο προσώπων που υπήρξαν, μεταξύ άλλων, από τους πιο διάσημους χρυσοθήρες στον κόσμο.
Αυτή του Αμερικανού συγγραφέα Jack London (1876 – 1916) που πολύ πριν πεθάνει άρρωστος, τσακισμένος από τις καταχρήσεις, ναρκομανής, αλκοολικός, παγκοσμίως γνωστός, πάμπλουτος και ταυτόχρονα καταχρεωμένος, είχε –στα νιάτα του- πάει από τους πρώτους στην Αλάσκα.
Και επίσης τη μαρτυρία του Scrooge McDuck που είναι γνωστό ότι οι επιτυχημένες, νεανικές χρυσοθηρικές του εξερευνήσεις ήταν η αφορμή που πολύ σύντομα έγινε πάμπλουτος και –βέβαια- τόσο γνωστός ήρωας των comics.
Λένε λοιπόν οι συγκεκριμένοι δύο, αλλά και όλοι οι άλλοι μάρτυρες, ότι λίγους μήνες μετά από τότε που έφθαναν στην Αλάσκα, τους έπιανε τους άντρες αυτούς, ήδη καταβεβλημένους από την απάνθρωπη κούραση, την απίστευτη ταλαιπωρία, τις πολύ σκληρές καιρικές συνθήκες και –κυρίως- την αβάσταχτη αγωνία για την ανακάλυψη των πολύτιμων κοιτασμάτων που είχαν φανταστεί,…… τους έπιανε «ο πυρετός του χρυσού»!
Και τότε, στις ξύλινες καλύβες που όπως-όπως έμεναν, άλλοι μονάχοι τους και άλλοι μαζί, με μακριά πια γένεια όλοι τους και με θολό το μάτι, σα νά’ χαναν ξαφνικά το νου τους και σαν τρελλοί από τον «πυρετό» άρχιζαν να συμπεριφέρονται με παράξενο και συχνά ακραίο τρόπο.
Για παράδειγμα κάποιοι τους, ξαφνικά και χωρίς κουβέντα, εγκατέλειπαν τους συντρόφους και τα παραπήγματα τους και έβγαιναν έξω στην παγωμένη νύχτα κι άρχιζαν να περπατούν χωρίς κατεύθυνση συγκεκριμένη στα χιόνια και χάνονταν. Κι άλλους τους έβρισκαν μετά από μέρες ή βδομάδες κι άλλους δεν τους έβρισκαν ποτέ.
Άλλοι πάλι σηκώνονταν απότομα και με την όλο μυστήριο δήλωση (όλοι την ίδια, κάθε φορά): «Εγώ φεύγω, θα πάω με τους λύκους!», έφευγαν κι ακολουθώντας τα χνάρια των λύκων στο χιόνι και τα ουρλιαχτά τους, πήγαιναν να συναντήσουν την πιο κοντινή αγέλη. Κι όταν γινόταν η συνάντηση αυτή, δε χρειάζεται να πούμε τί ακολουθούσε…
Και ήταν άλλοι που με το τίποτα και για αφορμές ασήμαντες πιάνονταν σε καβγάδες απίστευτης έντασης και βίας που εξελίσσονταν χωρίς έλεγχο σε σκοτωμούς και σφαγές και λουτρά αίματος μεταξύ ανθρώπων που πριν λίγο ήταν φίλοι και συνεργάτες.
Πάντως η πιο ήπια και η πιο παράξενη ταυτόχρονα εκδήλωση του «πυρετού του χρυσού» ήταν η ακόλουθη: πολλοί –πάρα πολλοί- από τους χρυσοθήρες άρχιζαν αναπάντεχα να φτιάχνουν στίχους (μάλιστα στίχους!) και ποιήματα! Όσο αλλόκοτο κι αν ακούγεται, άνθρωποι χωρίς μόρφωση και παιδεία, χωρίς καμία κλίση στις τέχνες, αγράμματοι πολλοί από αυτούς, ταίριαζαν νύχτα-μέρα στίχους και ποιήματα. Ποταμούς ολόκληρους, χιλιάδες, εκατομμύρια λέξεις σε έργα χωρίς –εννοείται- κανενός είδους πνοή, ταλέντο ή λογοτεχνική αξία. Παράταιρα, άκομψα, συχνά ακατανόητα, με μόνη σταθερά την ιδέα του «χρυσού» ήταν τα «ποιήματα» αυτά: σε κάθε ένα, μα σε κάθε ένα!, υπήρχε μία τουλάχιστον αναφορά σε κάποιο χρυσό αντικείμενο. Είτε με στοιχεία από την ιστορία, ας πούμε αναφορές στα χρυσά αγάλματα και κοσμήματα πολιτισμών όπως οι Αιγύπτιοι και οι Έλληνες ή οι ιθαγενείς της Αμερικής, είτε με αναφορές σε γνωστά σε όλη τη δυτική κουλτούρα θέματα όπως το χρυσό γοβάκι της Σταχτοπούτας από το παραμύθι (Aschenputtel, Brueder Grimm: Kinder – und Hausmaerchen).
Κι όλα αυτά μπερδεμένα με τον πιο απροσδόκητο τρόπο, με το πιο ετερόκλητο υλικό όπως για παράδειγμα με τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις της βιομηχανικής επανάστασης που δίκαια πυροδοτούσαν και (ίσως) ξεπερνούσαν τη φαντασία των ανθρώπων της εποχής, καθώς και με τα κάθε είδους απωθημένα, πάθη και συναισθήματα των «δημιουργών».
Το αποτέλεσμα ήταν πραγματικά μοναδικό.
Το συγκεντρωμένο, τεράστιο πλήθος στίχων της «ποίησης του πυρετού του χρυσού» αξίζει (από επιστημονικής, ιστορικής, λαογραφικής και λογοτεχνικής πλευράς) σοβαρής καταγραφής και μελέτης.
Προς το παρόν, στη σελίδα που ακολουθεί, δημοσιεύεται ένα μικρό χαρακτηριστικό απόσπασμα.
Με το νέο το αμάξι
το «χρυσό» Nissan το Micra
εύχομαι καλά ταξίδια
και ωραίες βόλτες
κι όλο να σού’ρχονται χαρές
κι ούτε μία πίκρα
Ο «πυρετός του χρυσού» αντίθετα από ότι έχει καθιερωθεί να πιστεύεται, δεν είναι μια φράση που περιγράφει τον ομαδικό παροξυσμό και τη μανία που κατέλαβε τους κατοίκους των Ηνωμένων Πολιτειών αλλά και των άλλων χωρών της Αμερικής - και της Ευρώπης ακόμα - όταν, στα τέλη του 19ου αιώνα, έγινε γνωστή η ανακάλυψη κοιτασμάτων χρυσού στο βόρειο μέρος της ηπείρου, στο Γιούκον και το Κλόνταϊκ της Αλάσκας. Τότε που σε ελάχιστο χρόνο χιλάδες άντρες κάθε λογής (τυχοδιώκτες, διψασμένοι για εύκολο και γρήγορο πλούτο, απελπισμένοι ή απλά λάτρεις της περιπέτειας ή ποιός ξέρει τί άλλο) μετανάστευσαν στον παγωμένο και αφιλόξενο βορρά και άρχισαν να επιδίδονται εκεί, ζώντας σε άθλιες συνθήκες, σε ένα ξέφρενο κυνήγι του πολύτιμου μετάλλου, ακόμα πιο άγριο και εντατικό από αυτό που λίγους αιώνες πριν, στην ίδια ήπειρο, στάθηκε η αιτία να εξαφανιστούν οι αρχαίοι πολιτισμοί των Ίνκας, των Μάγιας και των Αζτέκων, από τους πρώτους Ισπανούς, Πορτογάλους και άλλους Ευρωπαίους που πάτησαν στα χώματα της Αμερικής.
Παρ’ όλο που «ο πυρετός του χρυσού» αφορά αυτό το γεγονός και τη χρονική περίοδο, δεν αναφέρεται –σα φράση- σε αυτό το στάδιο παρά σε ένα μεταγενέστερο. Τότε που πολλοί από τους άντρες αυτούς περιήλθαν σε μία τελείως ιδιότυπη πνευματική κατάσταση που τους οδήγησε σε ακραίες πράξεις και συμπεριφορές.
Αυτό θεωρείται πλέον απόλυτα ακριβές καθώς το βεβαιώνουν δεκάδες γραπτές μαρτυρίες. Αρκεί να αναφέρουμε εκείνες δύο προσώπων που υπήρξαν, μεταξύ άλλων, από τους πιο διάσημους χρυσοθήρες στον κόσμο.
Αυτή του Αμερικανού συγγραφέα Jack London (1876 – 1916) που πολύ πριν πεθάνει άρρωστος, τσακισμένος από τις καταχρήσεις, ναρκομανής, αλκοολικός, παγκοσμίως γνωστός, πάμπλουτος και ταυτόχρονα καταχρεωμένος, είχε –στα νιάτα του- πάει από τους πρώτους στην Αλάσκα.
Και επίσης τη μαρτυρία του Scrooge McDuck που είναι γνωστό ότι οι επιτυχημένες, νεανικές χρυσοθηρικές του εξερευνήσεις ήταν η αφορμή που πολύ σύντομα έγινε πάμπλουτος και –βέβαια- τόσο γνωστός ήρωας των comics.
Λένε λοιπόν οι συγκεκριμένοι δύο, αλλά και όλοι οι άλλοι μάρτυρες, ότι λίγους μήνες μετά από τότε που έφθαναν στην Αλάσκα, τους έπιανε τους άντρες αυτούς, ήδη καταβεβλημένους από την απάνθρωπη κούραση, την απίστευτη ταλαιπωρία, τις πολύ σκληρές καιρικές συνθήκες και –κυρίως- την αβάσταχτη αγωνία για την ανακάλυψη των πολύτιμων κοιτασμάτων που είχαν φανταστεί,…… τους έπιανε «ο πυρετός του χρυσού»!
Και τότε, στις ξύλινες καλύβες που όπως-όπως έμεναν, άλλοι μονάχοι τους και άλλοι μαζί, με μακριά πια γένεια όλοι τους και με θολό το μάτι, σα νά’ χαναν ξαφνικά το νου τους και σαν τρελλοί από τον «πυρετό» άρχιζαν να συμπεριφέρονται με παράξενο και συχνά ακραίο τρόπο.
Για παράδειγμα κάποιοι τους, ξαφνικά και χωρίς κουβέντα, εγκατέλειπαν τους συντρόφους και τα παραπήγματα τους και έβγαιναν έξω στην παγωμένη νύχτα κι άρχιζαν να περπατούν χωρίς κατεύθυνση συγκεκριμένη στα χιόνια και χάνονταν. Κι άλλους τους έβρισκαν μετά από μέρες ή βδομάδες κι άλλους δεν τους έβρισκαν ποτέ.
Άλλοι πάλι σηκώνονταν απότομα και με την όλο μυστήριο δήλωση (όλοι την ίδια, κάθε φορά): «Εγώ φεύγω, θα πάω με τους λύκους!», έφευγαν κι ακολουθώντας τα χνάρια των λύκων στο χιόνι και τα ουρλιαχτά τους, πήγαιναν να συναντήσουν την πιο κοντινή αγέλη. Κι όταν γινόταν η συνάντηση αυτή, δε χρειάζεται να πούμε τί ακολουθούσε…
Και ήταν άλλοι που με το τίποτα και για αφορμές ασήμαντες πιάνονταν σε καβγάδες απίστευτης έντασης και βίας που εξελίσσονταν χωρίς έλεγχο σε σκοτωμούς και σφαγές και λουτρά αίματος μεταξύ ανθρώπων που πριν λίγο ήταν φίλοι και συνεργάτες.
Πάντως η πιο ήπια και η πιο παράξενη ταυτόχρονα εκδήλωση του «πυρετού του χρυσού» ήταν η ακόλουθη: πολλοί –πάρα πολλοί- από τους χρυσοθήρες άρχιζαν αναπάντεχα να φτιάχνουν στίχους (μάλιστα στίχους!) και ποιήματα! Όσο αλλόκοτο κι αν ακούγεται, άνθρωποι χωρίς μόρφωση και παιδεία, χωρίς καμία κλίση στις τέχνες, αγράμματοι πολλοί από αυτούς, ταίριαζαν νύχτα-μέρα στίχους και ποιήματα. Ποταμούς ολόκληρους, χιλιάδες, εκατομμύρια λέξεις σε έργα χωρίς –εννοείται- κανενός είδους πνοή, ταλέντο ή λογοτεχνική αξία. Παράταιρα, άκομψα, συχνά ακατανόητα, με μόνη σταθερά την ιδέα του «χρυσού» ήταν τα «ποιήματα» αυτά: σε κάθε ένα, μα σε κάθε ένα!, υπήρχε μία τουλάχιστον αναφορά σε κάποιο χρυσό αντικείμενο. Είτε με στοιχεία από την ιστορία, ας πούμε αναφορές στα χρυσά αγάλματα και κοσμήματα πολιτισμών όπως οι Αιγύπτιοι και οι Έλληνες ή οι ιθαγενείς της Αμερικής, είτε με αναφορές σε γνωστά σε όλη τη δυτική κουλτούρα θέματα όπως το χρυσό γοβάκι της Σταχτοπούτας από το παραμύθι (Aschenputtel, Brueder Grimm: Kinder – und Hausmaerchen).
Κι όλα αυτά μπερδεμένα με τον πιο απροσδόκητο τρόπο, με το πιο ετερόκλητο υλικό όπως για παράδειγμα με τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις της βιομηχανικής επανάστασης που δίκαια πυροδοτούσαν και (ίσως) ξεπερνούσαν τη φαντασία των ανθρώπων της εποχής, καθώς και με τα κάθε είδους απωθημένα, πάθη και συναισθήματα των «δημιουργών».
Το αποτέλεσμα ήταν πραγματικά μοναδικό.
Το συγκεντρωμένο, τεράστιο πλήθος στίχων της «ποίησης του πυρετού του χρυσού» αξίζει (από επιστημονικής, ιστορικής, λαογραφικής και λογοτεχνικής πλευράς) σοβαρής καταγραφής και μελέτης.
Προς το παρόν, στη σελίδα που ακολουθεί, δημοσιεύεται ένα μικρό χαρακτηριστικό απόσπασμα.
Με το νέο το αμάξι
το «χρυσό» Nissan το Micra
εύχομαι καλά ταξίδια
και ωραίες βόλτες
κι όλο να σού’ρχονται χαρές
κι ούτε μία πίκρα
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου